دانلود مقاله بررسی محیط های صحرایی و بیابانی دریایی و دریاچه‌ای دلتایی و مصب ها

دانلود مقاله بررسی محیط های صحرایی و بیابانی دریایی و دریاچه‌ای دلتایی و مصب ها مقاله تحقیق انواع محیط های صحرایی محیط های بیابانی محیط های دریاچه ای بررسی محیطی مقاله بیابان زدایی مقاله اکوسیستم بیابان مقاله در مورد بیابان مقالات بیابانزدایی مقاله درباره بیابان

بررسی محیط های صحرایی و بیابانی دریایی و دریاچه‌ای دلتایی و مصب ها
فهرست مطالب
رسوبات محیطهای صحرایی ۶
رسوبات حمادا (Hamada deposits) 6
رسوبات سریر (Serir deposits) 7
رسوبات سبخاها و دریاچه‌های نواحی صحرایی ۷
رسوبات وادی (Wadi deposits) : 10
رسوبات لسی یا گرد و غباری ۱۰
رسوبات ماسه ای بادی (Eolian Sand Deposits) 11
انواع تپه‌های ماسه ای : ۱۴
۳ـ تپه‌های برخان (Brachan dune) 16
۴ـ تپه‌های پارا بولیک (Parabolic dune) 17
۵ـ تپه‌های ستاره ای (Star dune) : 17
۷ـ تپه‌های معکوس(Reversing dune) : 19
۸ ـ دایکا کا (dikaka) : 19
رسوبگذاری و ساختمانهای رسوبی در تپه‌های ماسه ای : ۱۹
رسوبات بین تپه ای : ۲۱
اختصاصات رسوبات بادی ۲۳
رسوبات دریاچه ای : ۲۷
رسوبات آواری : ۲۷
رسوبات شیمیایی وبیولوژیکی ۳۰
تشخیص رسوبات دریاچه ای ۳۱
فرایندهای موجود در محیطهای دلتایی عهد حاضر ۳۳
رخساره‌های دلتایی ۴۰
۱-رخساره‌های دلتایی خارج از آب ۴۰
الف – رسوبات پر کننده رودخانه‌های قطع شده شاخه ای ۴۰
ب-خاکریزهای طبیعی : ۴۱
د-رسوبات باتلاقی : ۴۳
۲-رخساره‌های دلتایی زیر آب : ۴۵
مثالی از دلتاهای قدیمه در ایران : ۵۰
کلیاتی در مورد تشخیص رسوبات دلتایی و نوع آنها ۵۲
منابع و مؤاخذ : ۵۵
مقدمه
هر محیطی که در آن زندگی می‌کنیم نظام مخصوص به خود را دارد . این نظام شامل شرایط آب و هوایی ، محیطهای رسوبی ، ژئومورفولوژی ، کشاورزی ، دامداری و … می‌باشد ، همانطور که ذکر شد در محیط زندگی خود برای تداوم و بقاء حیات نیاز به این نظام داریم ، علاوه بر آن حس کنجکاوی انسان او را به شناخت محیطهای بدون حیات وادار می‌سازد پس می‌بایست این نظام را در محیط‌های مذکور هم مورد بررسی قرار دهد . شناخت این نظام بخشی از علم جغرافیا را تشکیل می‌دهد . آشنائی و شناسایی فرهنگها و آداب ملل مختلف ، نیز چگونگی بهره برداری از منابع طبیعی ، پراکندگی انسانی ، حیوانی ، گیاهی هم بخش دیگر از علم جغرافیا می‌باشد . نیز خود علم جغرافیا مبحثی از مباحث زمین شناسی می‌باشد .
پیشگفتار
«اوست خدائی که شما را از زمین بیافرید و برای آباد ساختن آن برگماشت»
قرآن کریم سوره هود ـ آیه ۶۶
محیطهای صحرایی به مناطقی اطلاق می‌شود که دارای پوشش گیاهی کم ، بارندگی اندک و تبخیر زیاد باشد . در این نواحی معمولاً باد یکی از عوامل اصلی تغییر دهنده سطح زمین می‌باشد . شرایطی که به تشکیل محیطهای صحرایی کمک می‌نمایند عبارتند از :
۱ـ وجود مناطقی که در مسیر باد قرار داشته و دارای بخار آب کم باشد .
۲ـ وجود یک رشته کوه که در مسیر بادهای بارانزا قرار گرفته است .
۳ـ نبود کافی برای به وجود آمدن باران و غیره .
امروزه چنین مناطقی در سطح کره زمین تقریباً در عرضهای جغرافیایی بین ۲۰ تا ۳۰ درجه نیم کره شمالی و جنوبی قرار دارد. در این عرضهای جغرافیایی به علت برخورد هوای سردی که از قطبین به طرف استوا در حرکت است و هوای گرمی‌که از استوا به طرف قطبین در حرکت می‌باشد باد بوجود می‌آید که در حرکت و رسوبگذاری ذرات رسوبی در محیطهای صحرایی نقش عمده‌ای را ایفا می‌کند .
رسوبات محیطهای صحرایی
رسوبات محیطهای صحرایی شامل رسوبات حمادا ، رسوبات سریر ، رسوبات سبخاها و دریاچه‌های نواحی صحرایی ، رسوبات وادی ، رسوبات لسی یا گرد و غباری و رسوبات ماسه ای بادی می‌باشد (رانیک و ساین ۱۹۸۰) . باید توجه داشت که رسوبات صحرایی منحصراً به رسوبات تپه‌های ماسه ای ـ که خود بخشی از رسوبات ماسه ای بادی است ـ اطلاق نمی‌گردد و سایر رسوبات را نیز در بر میگیرد ، ولی رسوبات تپه‌های ماسه ای از همه فراوانتر بوده و در زمین شناسی از اهمیت بیشتری برخوردار است .
رسوبات حمادا (Hamada deposits)
حمادا به یک منطقه سنگی صاف با پرتگاههای عمودی و تند در صحرا اطلاق می‌شود که توپوگرافی آن به فرم جزایری است که از پی سنگ تشکیل شده و بالاتر از قسمت مسطح منطقه قرار دارد . سطح این نواحی بیشتر ازذرات دانه درشت در اندازه بولدر و پبل ، پوشیده شده است . ذرات دانه درشت از تخریب نواحی مرتفع سرچشمه گرفته و باد قادر به جابجایی آنها نمی‌باشد . منطقه حمادا یک منطقه تخریبی است و احتمال مدفون شدن رسوبات دانه درشت در این ناحیه خیلی کم است . بدین دلیل این رسوبات در بین رسوبات قدیمه کمتر شناخته شده است . ذرات تشکیل دهنده این رسوبات کاملاً زاویه دار است ، زیرا در نزدیکی منشأ تشکیل شده اند . رسوبات فوق غالباً به فرم توده ای دیده می‌شوند .
رسوبات سریر (Serir deposits)
سریر در عربی به معنی تختگاه است و در این جا به صحراهای سنگلاخی که از دانه‌های پبل و ماسه درشت با جورشدگی بد یا متوسط تشکیل شده است اطلاق می‌شود . ذرات دانه ریز این رسوبات تحت تأثیر فرآیندهای جهشی یا معلق از محیط خارج گردیده است . نوع رسوبات سریر به سنگ منشا بستگی دارد . ضخامت این نوع رسوبات بسیار کم بوده و گاهی اوقات به حدود چند سانتی متر می‌رسد . طبقه بندی در این رسوبات ممکن است به فرم افقی و گاهی اوقات مورب دیده شود .
رسوبات سبخاها و دریاچه‌های نواحی صحرایی
(Desert lake and inland sabkha deposits)
گاهی اوقات در نواحی صحرایی فرورفتگیهای کم عمقی وجود دارد که بر اثر
تخریب توسط باد و یا عوامل تکتونیکی به وجود آمده اند . چنانچه آب در داخل این فرورفتگیها جمع شود ، دریاچه‌های کم عمقی تشکیل می‌گردد . آب ممکن است به دو صورت در داخل این حوضه‌ها تجمع پیدا کند . یکی به توسط رودخانه‌های صحرایی و دیگری از طریق تراوش آب از زیر زمین به داخل این فرورفتگیها که این حالت اخیر به علت بالا بودن سطح آب زیر زمینی در منطقه می‌باشد . رسوبات این دریاچه‌ها بیشتر دانه ریز (در حد سیلت و رس) با طبقه بندی افقی و لامیناسیون است که گاهی اوقات نیز لایه بندی تدریجی در آنها دیده می‌شود . لامیناسیون و طبقات افقی هنگامی‌تشکیل می‌گردند که رسوبات دانه ریز معلق در آب در یک محیط آرام رسوب کنند ، ولی لایه بندی با دانه بندی تدریجی بر اثر ریزش ناگهانی مقادیر زیادی رسوب آواری در محیط ، که با کاهش انرژی در محیط نیز همراه است ، تشکیل می‌گردند . اگر رسوبات لایه بالایی از رس باشد ممکن است در سطح آن ترکهای گلی ـ در هنگام خشک شدن دریاچه ـ تشکیل شود که توسط رسوبات بادی پوشیده شده و در رسوبات قدیمه نیز قابل تشخیص است . ممکن است در اثر تبخیر شدید در این دریاچه‌ها ، لایه هایی از گچ شبیه به رسوبات سبخائی تشکیل گردد . در هنگام تشکیل رسوبات تبخیری در این دریاچه‌ها ممکن است ناخالصیهایی از قبیل ذرات سیلت و رس ،‌که توسط باد حمل شده اند ، در رسوبات تبخیری دیده شود .
سبخا عبارت است از پهنه خشکی که در کنار دریاها و یا دریاچه‌ها قرار دارد و از رسوبات تبخیری پوشیده شده است . در رسوبات سبخائی مناطق خشک ، به علت تبخیر خیلی شدید ، لایه‌های نمک ، گچ و کریستالهایی از گچ تشکیل می‌گردد . در مواقعی که برای مدت طولانی ناحیه خشک است ، این رسوبات نمکی ترکیده و به قطعاتی تبدیل می‌شود که باد آنها را از محل برداشته و دور می‌کند . همچنین ممکن است بر اثر بارندگی یا ورود آبهای جاری بدرون حوضه و یا بالا آمدن سطح آبهای زیر زمینی مقداری از این نمکها حل شود . رسوبات سبخائی مناطق خشک غالباً از لایه‌های تقریباً موازی سیلت و رس که بطور متناوب همراه با لایه‌های نازک ماسه ، گچ و رسهای گچ دار دیده می‌شود تشکیل شده است . یکی از آثار مهم در رسوبات سبخاهای مناطق خشک ، وجود دایکهای ماسه ای است . در این محیطها ، به علت تبخیر سریع لایه نمک تشکیل شده ممکن است شکسته شود . سپس رسوبات دانه ریز رسی که دارای آب فراوان است و در زیر نمکها قرار دارد بالا آمده و این که ماسه‌های در حال حرکت از بالا این شکستگیها را پر می‌نماید و تشکیل دایکها را می‌دهد.
رسوبات وادی (Wadi deposits) :
وادی به رودخانه هایی اطلاق می‌گردد که در محیطهای صحرایی جریان پیدا می‌کنند . این رودخانه‌ها بیشتر در نزدیکی کوهستان وجود دارند و اغلب اوقات خشک بوده مگر زمانی که بارندگی در منطقه صورت گیرد . رسوبگذاری در این رودخانه‌ها ، به علت کاهش ناگهانی سرعت و جذب آب ، خیلی سریع صورت می‌گیرد . چون این رودخانه‌ها موقتی هستند ، رسوبات خود رودخانه و یا رسوبات بادی موجب پر شدن کانال رسوبی می‌گردد . رودخانه‌های محیطهای صحرایی غالباً خواص رودخانه‌های بریده بریده را دارند که در فصل محیطهای رودخانه ای مفصلاً مورد بحث و بررسی قرا گرفت . اندازه ذرات تشکیل دهنده این رسوبات به منشأ و وجود ذرات مختلف در آن بستگی دارد . طبقه بندی مورب با مقیاس کوچک و بزرگ و طبقه بندی افقی در این رسوبات دیده می‌شود . معمولاً در یک توالی عمودی تناوبی از رسوبات رودخانه ای و بادی در این قسمت از محیطهای صحرایی قابل رویت است …………….